Nabestaanden van Paul en Lisa Jellinek

Het verhaal
Relinde vraagt zich al enige tijd af hoe het met de familie Jellinek is. Het echtpaar Paul en Lisa Jellinek duikt tijdens de oorlogsjaren onder bij haar familie Scheifes in Amersfoort met hun twee zoons Franz en Sepp Jellinek. Relinde is zelf geboren tijdens die oorlogsjaren en heeft dus geen levendige herinneringen aan die tijd, maar haar vader vertelt later in zijn leven over de oorlogsjaren en wat er zich bij hen thuis had voltrokken. Het verhaal heeft altijd Relinde’s nieuwsgierigheid, maar nu leidt het ook daadwerkelijk tot een zoektocht: wat zou er met de nabestaanden van Paul en Lisa Jellinek zijn gebeurd?

Relinde’s vader Hans Scheifes stelt tijdens de oorlogsjaren zijn huis beschikbaar voor verschillende onderduikers. "Mijn vader was al in 1931 naar Nederland gekomen. Het nationaalsocialisme ervaarde hij al in de studentenvereniging waar hij lid van was, toen hij nog in Duitsland studeerde. Hij dacht al snel: 'Ik ga hier niet in mee.' Daarom besloot hij om niet te terug te keren naar Duitsland. In 1935 ontmoette hij mijn moeder Wil en wilde hij al helemaal in Nederland blijven. Hij heeft geprobeerd de Nederlandse nationaliteit aan te nemen, maar dat ging heel moeilijk in die tijd."

Na de inval van de Duitsers in Nederland in 1940 moeten alle Duitse staatsburgers zich melden. “Mijn vader was al boven de dertig en werd niet meteen opgeroepen om in Duitsland te werken, hij werd aangestipt als 'reserve'. Dat veranderde in 1942. Hij kwam tot de conclusie dat onderduiken geen zin had, dus heeft hij zich dienstbaar gemaakt. Dit was een goede dekmantel, aangezien hij tegelijkertijd werkzaamheden voor het verzet???? verrichtte. Daarnaast werd hij uitgenodigd op Duitse feestjes om viool te spelen, want hij was muzikant. Hier stonden zijn oren wijd open en bijzonderheden speelde hij door aan het verzet.”

Wanneer Hans naar Maastricht gaat voor de militaire opleiding, komt er plaats in huis voor onderduikers. "Eerst zaten er verschillende mensen uit het verzet bij ons ondergedoken. Daarna kwam de Joodse familie Jellinek. Ze kwamen te wonen onder mijn moeders dak in Amersfoort, terwijl mijn vader grotendeels in Maastricht voor de Duitsers werkte. Maar toen werd het te gevaarlijk op ons adres. We verhuisden in 1944 naar Hoogland. De Jellineks konden niet meeverhuizen en gingen naar Amsterdam met een nieuwe identiteit. Daar hebben ze de rest van de oorlog uitgezeten."

Het contact met de Jellineks houdt na de oorlog aan. "Er is wel contact gebleven bij trouwen en verjaardagen, maar intensief was het niet. De Jellineks wilden dat ook niet. Mijn broer heeft in de jaren 90 nog wel contact gehad met Mark Jellinek, de zoon van Franz Jellinek, voor een interview. Mark vertelde hem dat hij helemaal niets wist van dit alles. Zijn ouders en grootouders hadden er nooit over gesproken!"

Recentelijk wordt Relinde benaderd door Yad Vashem, de officiële staatsinstelling van Israël voor het herdenken van de Joodse slachtoffers van de Holocaust en de redders van Joden. "Er is een uitreiking van een medaille en een oorkonde waarop staat dat mijn ouders de titel 'Righteous among the Nations' hebben gekregen. Deze titel hebben ze gekregen van de Israëlische staat voor het redden van de levens van de familie Jellinek. Hun namen zijn bijgeschreven op de 'The Wall of Honour' in Jeruzalem. We zouden ontzettend graag willen dat de familie Jellinek bij de uitreiking aanwezig is, maar we zijn het contact met Mark Jellinek kwijtgeraakt. We weten dat er meer kleinkinderen zijn, maar we hebben geen namen..."

Aanknopingspunten
* de kleinkinderen van Paul Jellinek (1897-1982) en Lisa Jellinek (geboorte- en sterfjaar onbekend)
* zij hadden twee zoons: Franz Jellinek (1925-1992) en Jozef (roepnaam: Sepp) Jellinek (*1930, overlijdensdatum onbekend)
* we zoeken nu de kinderen van Franz Jellinek en Sepp Jellinek
* Franz Jellinek was hoogleraar in Groningen anorganische chemie
* hij trouwde met Lucia Moormann
* ze woonden in Haren
* Franz heeft met Lisa vier kinderen gekregen, waaronder een zoon: Mark Jellinek
* Sepp Jellinek is geëmigreerd naar New Jersey, Amerika
* Sepp heeft vermoedelijk twee zoons
* de gezochte kleinkinderen Jellinek zullen geboren tussen 1955 en 1964 ongeveer