Jan Rietman: “Er vielen soms wel 150 mensen flauw per show”

(Dit artikel is oorspronkelijk gepubliceerd op www.maxvandaag.nl)

De Week van de Jaren 80 op NPO Radio 5 wordt ingeluid door een reünie van het legendarische radio- en tv-programma Los Vast. Zelfde concept als tijdens de hoogtijdagen en ook Los Vast-boegbeeld Jan Rietman is van de partij.

Bij het meubilair

Los Vast is vanaf eind jaren 70 tot aan 1990 een vaste waarde op radio en later ook op de tv. Jan Rietman is er vanaf het begin bij, al is hij de eerste jaren nog niet de presentator van de show. “Ik werkte bij Eddy Becker (destijds onder meer dj bij de NCRV, red.) en die was de presentator van Los Vast. Ik ging vaak mee naar de studio en begon met koffie halen voor allerlei artiesten. Na een tijdje hoorde ik bij het meubilair. Uiteindelijk ging Eddy weg, maar ik bleef. Toen Eddy’s opvolger ook vertrok, werd ik gevraagd als presentator. Ik was destijds muzikant en er was niet zo veel verschil tussen het aankondigen van een liedje op het podium of op de radio, dus toen ben ik het gaan doen.”

Ongekend populair

In eerste instantie komt het programma vanuit een Hilversumse studio, maar na een paar jaar gaat Rietman het land in met het programma. Naast een radio-uitzending, worden er ook opnames voor tv gemaakt. Los Vast TV is een feit. “De eerste editie was in Spakenburg. Dat was dichtbij Hilversum, zodat we nog terug konden als we iets waren vergeten. De volgende editie was in het Zeeuwse Krabbendijke. Daar liepen mensen voor het eerst deuren eruit. Toen dacht ik: hier is iets aan de hand.”

Dat had hij goed gezien, want elke locatie in het land die Los Vast aandeed, was stampvol. Letterlijk. “Soms vielen er wel 150 mensen flauw per editie”, herinnert de presentator zich. Het programma was op een gegeven moment zelfs zó populair dat het een aantal keer de Rotterdamse Ahoy (10.000 mensen) en de Kuip (60.000 mensen) weet te vullen. Eén van Kuip-shows wordt zelfs in heel Europa uitgezonden. Het onderstaande videofragment van Los Vast laat goed zien hoe veel mensen er op Los Vast afkwamen.

Net als in de hitparade

Tijdens de radio- en tv-shows van Los Vast komt een breed scala aan artiesten voorbij. “Het leuke aan Los Vast was dat ze zangeres zonder naam kon na de Golden Earring optreden en andersom. Klinkt misschien gek, maar dat was het helemaal niet. In de hitparade was dat natuurlijk precies hetzelfde.”

Boze Kim Wilde

De meeste Los Vast-acts komen van eigen bodem, maar er treden ook buitenlandse artiesten op. Eén van hen is Kim Wilde, die midden jaren 80 ongekend populair is door hits als Kids in America en Cambodia. “Die kwam naar een van de Kuip-shows”, herinnert Rietman zich. “Bij Los Vast was het de bedoeling dat je live optrad, maar de band van Kim Wilde speelde mee met een tape. Iemand van de NOS was vergeten om een speciale schijf onder die band te leggen, waardoor het geluid echt verschrikkelijk was. Kim Wilde was ontzettend kwaad. Ik had haar aan het einde van de show niet meer gezien, maar in de lift van het hotel kwam ik haar tegen. Toen heb ik verdiepingen lang allemaal gescheld en geschreeuw over me heen gekregen. Toen we uit de lift stapte was het allemaal weer goed.”

Havenzangers zorgen voor instortingsgevaar

Zoals al gezegd is er bij Los Vast ruimte voor allerlei artiesten, zo ook voor De Havenzangers. Deze Nederlandse groep scoort in de jaren 80 veel hits, waaronder ’s Nachts na tweeën . Dit lied laat de band ook een keer horen tijdens een Kuip-editie van Los Vast. “Zij stonden op een tweede podium, zodat wij het hoofdpodium konden ombouwen voor de volgende act. In de Kuip hadden ze toen een systeem dat de trillingen van de tribunes kon meten, want het is natuurlijk ook een voetbalstadion. Toen de havenzangers ’s Nachts na Tweeën speelden, kwamen er mensen in paniek uit de catacombe gerend. Het moest echt zachter, want de tribunes trilde te veel. Zij waren bang dat de Kuip zou instorten door De Havenzangers. Dat was heel komisch.”

Los Vast als aanjager

Naast gevestigde namen, zijn er bij Los Vast ook veel artiesten te gast die nog niet zo bekend zijn. Eén van hen is de inmiddels beroemde Frank Boeijen. “Frank kwam bijna elke week bij ons”, zegt Jan Rietman. “Ik denk wel dat Los Vast zijn carrière een zetje heeft gegeven, want al die zaaleigenaren die een bandje moesten boeken hoorde natuurlijk ook hoe enthousiast het publiek was. Dan dachten zij ook: die moeten we boeken. Zo kregen nog onbekende bands speeltijd.”

Ook René Froger, nu gevierde zanger van het levenslied, maakt in Los Vast zijn eerste vlieguren. “René kwam met zijn muziek naar elke Los Vast-aflevering. Al was het in Vlagtwedde, hij was er. ‘Ik ben er!’ zei hij altijd en dan ging hij op de trap zitten. Daar wachtte hij net zo lang totdat er een artiest uitviel zodat hij kon optreden. Dat vond ik geweldig, die inzet. Als het maar enigszins kon, mocht hij het podium op. Je moet elkaar toch een beetje helpen in de muziekbusiness, want het is niet makkelijk om het te maken.“

Los Vast, de reünie
De eenmalige terugkeer van Los Vast in het Oude Luxortheater te Rotterdam is op 21 september 2019 van 12 tot 14.00 uur te beluisteren op NPO Radio 5.