Ramplied of cultklassieker? De manische synths van McCartney's 'Temporary Secretary'

Begin jaren '80 was de Wings-periode in de carrière van Paul McCartney eigenlijk alweer voorbij. De band had nog een tour gepland staan in Japan, maar bij aankomst in Tokio werd Macca gesnapt met te veel marihuana op zak. Door zijn arrestatie werd de tour van Wings door Japan gecanceld en zelfs de muziek van McCartney werd verboden in het land. Tussen de bassist en zijn bandleden bij Wings waren al langer spanningen en dit debacle in Japan was de laatste druppel: Wings bestond niet meer.

Doe-het-zelf

McCartney had even daarvoor al de laatste hand gelegd aan zijn tweede soloplaat, simpelweg 'McCartney II' geheten. Net als bij zijn solodebuut uit 1970, met daarop bijvoorbeeld 'Maybe I'm Amazed', nam McCartney alle instrumenten en zangopnames op zich. Hij speelde zelf de bas, gitaren en drums in en nam behalve de leadvocalen ook de achtergrondzang in z'n eentje op. Dat deed hij thuis, in zijn boerderij op het platteland van Sussex. McCartney huurde voor de opnames een 16-track-opnamesysteem en hij haalde een aantal synthesizers in huis voor een elektronisch geluid op de albumtracks. "Ik was moe van het vaste stramien van opnemen met een band", aldus McCartney. "Ik wilde voor dit album gewoon een beetje lol hebben en experimenteren."

Eén van die elektronische apparaten was de ARP Sequencer, een kastje dat patronen creëert om zo willekeurige melodieën af te spelen op een synthesizer. Eén van de melodieën waar de ARP mee kwam, klonk zo panisch, dat het volgens McCartney klonk als een doorgedraaide typemachine. Dat bracht hem op het idee om een lied te schrijven over een wegwerpsecretaresse, een kantoorbediende die je slechts tijdelijk in dienst nam. Hij had er zelf ook één: "Toen ik Apple had verlaten, had ik nog wel zakelijke dingen te doen, dus ik heb toen wel een aantal keer iemand ingehuurd om brieven te ordenen en zo. Er was een gozer genaamd Alfred Marks met een bureau om dat soort tijdelijke secretaresses in te huren. Hij had dezelfde naam als een komiek waar ik als kind weleens naar keek. Dat vond ik geestig: ik stelde me zo voor dat die komiek een bureau had opgericht om tijdelijk secretaresses in te huren."

Manische synths

Paul McCartney liet zich leiden door de manische synthesizersequence en kwam met een minstens zo eigenzinnige tekst. Het refrein, simpelweg heel vaak de zin 'I need a temporary secretary', is een irritante maar catchy oorwurm. Achter de synthesizers zit een simpel akoestisch gitaartje en de drums zijn opgenomen met een drummachine. McCartney omschreef het nummer later als "een groot experiment". Wie goed luistert, herkent in de zanglijn zelfs nog de melodie van The Beatles' 'Paperback Writer'. Met 'Temporary Secretary' verkende Paul McCartney het nog onontgonnen land van de elektronische muziek. Het nummer had net zo goed op een hedendaagse electropopplaat kunnen staan, maar we hebben het hier over 1980!

Cultstatus

Toen 'Temporary Secretary' op single werd uitgebracht in september van dat jaar, wisten zowel McCartney-fans als de professionele muziekpers niet wat ze met het nummer aan moesten. Het lied kreeg eigenlijk vooral negatieve recensies; recensenten hekelden de "belachelijke teksten" op de "atonale melodie" die de ARP Sequencer had uitgespuugd. Jarenlang keek niemand om naar het nummer, tot 'Temporary Secretary' een vijftiental jaar geleden een hit werd op internet. Ineens had het lied een cultstatus, en vroegen steeds meer fans zich af of Macca het niet een keer live kon spelen. Dat gebeurde eindelijk in 2015, toen McCartney zijn 35 jaar oude muzikale experiment een plek gaf in zijn setlist.

Nog steeds laat Paul McCartney zijn livepubliek heel af en toe genieten van 'Temporary Secretary' (of hij haalt hen ermee het bloed onder de nagels vandaan, maar net hoe je erin staat). Je moet daar wel wat voor neerleggen: sinds 2016 komt het nummer alleen nog voorbij tijdens zijn soundchecks voor VIP's.

NPO Radio 5 Evergreen Top 1000

Wat zijn de allermooiste evergreens ooit gemaakt volgens de luisteraars van NPO Radio 5? De Evergreen Top 1000 is dé jaarlijkse lijst van NPO Radio 5 met klassiekers uit alle muziekdecennia.

De Evergreen Top 1000 wordt jaarlijks in november uitgezonden op NPO Radio 5.

BEKIJK DE LIJST