Ga mee op een roadtrip door het leven van Janis Joplin

Port Arthur, Texas

Stel je voor…je bent nog nooit in de Verenigde Staten geweest en de eerste plek waar je terechtkomt is…Port Arthur, in Texas. Zoiets verzin je niet! Een stad met een grote haven, vol olieraffinaderijen en chemische fabrieken. Geen pittoreske plaats, maar wél de plek waar de wieg stond van Janis Joplin. De bluesrock-zangeres kwam er op 19 januari 1943 ter wereld. Toen Wibo Dijksma en ik aan het vijfde seizoen van onze podcast ‘De Laatste Dagen Van…’ begonnen, moesten we beslist naar deze plek toe. Port Arthur was dan ook de stad waar we onze roadtrip door het leven van de legendarische Janis Joplin startten. De komende weken lees je waar we nog meer belandden, maar eerst vertel ik wat meer over welke sporen we in Janis’ geboorteplaats vonden.

Een naam in het natte beton

Op een bloedhete zondagochtend, eind juni, parkeren we onze auto in 32nd Street. Het is een doorgaande weg in Port Arthur, aan de rand van de bebouwde kom, waar de pick up-trucks in volle vaart langs ons heen scheuren. Het is niet moeilijk het jeugdhuis van Janis te vinden. In de voortuin staat een historical marker: een groot bord dat nieuwsgierige toeristen en fans laat zien dat dit inderdaad het huis is waar de beroemde Janis Joplin het grootste deel van haar jeugdjaren woont. Samen met haar ouders en met zus Laura en broer Michael. Een liefdevol gezin, waar volop ruimte is voor muziek en boeken.

Als Wibo en ik bij Janis’ oude huis aankloppen, gaat de voordeur met veel gekraak open. Dan staan we oog in oog met de huidige bewoners, die ons toestemming geven om een kijkje te nemen in de garage. Daar heeft de jonge Janis, samen met haar zus Laura namelijk ooit haar naam in het nog natte beton bij de drempel geschreven. Het stof wordt voor ons weggeveegd en ja…inderdaad…daar staan de namen van de twee jonge meisjes. Het geeft me kippenvel, dat we direct al zo dicht bij Janis komen.

Pestverleden

We bedanken de bewoners en besluiten om naar de First Christian Church te rijden. Het is zondag, dus we treffen daar vast geen gesloten deur. Als we de kerk binnenstappen, komt de voorgangster met een grote glimlach op ons af. De kerkdienst begint over een minuut of twintig, maar ze ziet direct dat wij voor iets anders komen. Als we ons voorstellen zegt ze: “Ik dácht het al…jullie zijn hier voor Janis. Ooit zong ze hier in het kerkkoor. Ik heb haar zelf niet meer meegemaakt, maar weet wel dat ze geen gemakkelijke jeugd heeft gehad in Port Arthur. Ze is veel gepest, omdat ze een buitenbeentje was. Ik heb er ooit over gepreekt, omdat ik vind dat we als gemeenschap moeten leren van haar verhaal. Iedereen hoort erbij, en Janis zeker, met al haar talenten.”

Een kort gesprek, dat precies de kern raakt. Janis is een buitenbeentje als ze opgroeit. Een erg intelligente en stoere meid, die geen blad voor de mond neemt als ze ziet hoe haar zwarte vrienden gediscrimineerd worden. In Port Arthur rijdt de Ku Klux Klan in de jaren 40 en 50 nog in parades door de straten. Janis veroordeelt dat. Ze zegt wat ze denkt en blijft trouw aan zichzelf. De meisjes uit haar klas dromen in hun petticoats van een gezin, met man en kinderen. Janis is gekleed in een spijkerbroek en motorlaarzen. Zij droomt van het avontuur, van een leven buiten Port Arthur. Regelmatig hangt ze ondersteboven in een boom, of beklimt ze zonder angst één van de hoge watertorens van Port Arthur. Jeugdvriend Sam Monroe, die we een dag later spreken, vertelt ons er met een glimlach over. Maar ook komen de serieuze verhalen los. Over de moeizame relatie tussen Janis en haar ‘hometown’.

Psychedelische Porsche

In het Museum Of The Gulf Coast bewonderen we een aantal van de persoonlijke bezittingen die de familie Joplin in bruikleen heeft gegeven: schilderijen die Janis maakte, de brieven die ze schreef, foto’s, krantenartikelen én…een replica van haar psychedelisch beschilderde Porsche. Museumgids Tom Neal neemt ons mee langs de vitrines en vertelt dat de Janis Joplin-collectie jaarlijks veel bezoekers trekt.

Na een paar dagen in het bloedhete Port Arthur, zit onze missie erop. Het is een bijzondere ervaring om rond te rijden in een doodstille stad: 38 graden, veel muggen, geen mens op straat. De vele kerken en tankstations liggen er verlaten bij. We begrijpen ontzettend goed dat Janis al op jonge leeftijd drie pogingen doet om Port Arthur te ontvluchten. Het zijn indringende verhalen, over vallen en opstaan, die allemaal aan bod komen in onze podcast. Janis wordt zoveel gepest dat ze verlangt naar een plek waar ze wél geaccepteerd wordt. Dus vertrekt ze uiteindelijk voorgoed naar San Francisco.

Ook wij gaan op weg naar die bijzondere stad. Want….we volgen niet alleen Janis’ voetsporen, we hebben namelijk ook een afspraak met Laura Joplin. Ze wil ons graag thuis ontvangen om haar verhaal te vertellen. Over haar bijzondere, getalenteerde en eigenzinnige zus. Laura moet Janis al 54 missen, maar is haar natuurlijk niet vergeten. We zijn ontzettend blij met deze uitnodiging, maar ik ben ook wel een beetje gespannen….hoe gaat onze ontmoeting met Laura verlopen?

Over de de makers

Anne Hurenkamp werkte de afgelopen maanden met Wibo Dijksma aan de zesdelige podcast De Laatste Dagen Van… Janis Joplin. Daarvoor reisden ze samen door de Verenigde Staten, op zoek naar familieleden, vrienden en bandleden van de in 1970 overleden zangeres.