Reisverslag: op zoek naar Janis Joplin in San Francisco (deel 2)

Liften naar Californië

Als we op dezelfde manier als Janis naar San Francisco willen reizen, moeten we in Port Arthur langs de kant van de weg gaan staan, om te liften. Janis doet dat namelijk in januari 1963, samen met haar goede vriend Chet Helms. Vanuit het naburige Austin vertrekken de twee naar Californië. Janis is dan net twintig geworden. Wat een avontuur gaat ze aan! Vanwege de gigantische afstand én ons drukke reisschema, maken Wibo en ik een binnenlandse vlucht. We laten het bloedhete en beklemmende Port Arthur achter ons en landen na een paar uur in het prachtige en veel koelere San Francisco. Net als Janis bezoeken we Coffee and Confusion, een bar in het centrum. Zij stapt daar op haar eerste avond het podium op en blaast het publiek met haar stem compleet omver. Als de eigenaresse met de pet rondgaat, heeft Janis direct zestig dollar te pakken. Ook wij staan ineens in diezelfde bar.

Binnenkijken in Janis’ appartement

We zien precies waar Janis dat optreden moet hebben gegeven. Het podium is er nog. De barvrouw heeft Janis niet zelf meegemaakt. Haar inmiddels overleden man wel. Regelmatig zit hij in de jaren 60 met Janis in Golden Gate Park: om te picknicken, liedjes te zingen en te genieten van de zon. In dat park bezoeken wij de Janis Joplin Tree, waar Janis in de sixties graag gitaar zit te spelen. We merken direct hoe fijn het is om in San Francisco te zijn. De verhalen komen vanzelf op ons af. Dat gebeurt ook als we aanbellen bij één van Janis’ woonadressen. De bewoonster laat ons binnen en vertelt hoe trots ze is dat Janis in haar appartement gewoond heeft. Stiekem vinden wij dat ze een beetje op Janis lijkt. Ze haalt een boek tevoorschijn, met foto’s waarop Janis bij de schouw poseert. Ook wij maken daar een foto. Op precies dezelfde plek.

[foto bewoonster Janis‘ appartement]

In gesprek met Janis’ bassist

Als we verder door de beroemde hippiewijk Haight-Ashbury wandelen, zien we hoe psychedelisch alles er daar nog steeds uitziet. Er staan prachtige huizen, beschilderd met de meest uiteenlopende kleuren. Er rijdt een beschilderd VW-busje langs, waarop Janis’ gezicht is geschilderd. Ook ruik ik de lucht van wiet. Het klinkt als een cliché, maar het is de waarheid. Bij één van de andere huizen waar Janis woonde, staan continu mensen stil om foto’s te maken. Wanneer Janis zich voorgoed in San Francisco vestigt, gaat ze zingen bij de band Big Brother and the Holding Company. We speuren bassist Peter Albin op en spreken hem telefonisch voor onze podcast. Wat is het mooi om zijn verhalen te horen. Over de jonge Janis en over hun gezamenlijke weg naar de top. Maar ook over de reden waarom het grote succes uiteindelijk aan hém voorbij gaat.

Aan de keukentafel bij Laura Joplin

Ondertussen nadert ook het moment waarop we Janis’ zus mogen ontmoeten. We zijn er lang mee bezig geweest, maar uiteindelijk hebben we een afspraak met haar kunnen maken. In een voorstad van San Francisco, bij haar thuis, aan de keukentafel. Als we aanbellen, voel ik m’n hart bonzen. Maar al snel zakken de zenuwen. We worden hartelijk ontvangen door Laura en haar dochter. We mogen de apparatuur op tafel leggen en Laura is bereid al onze vragen over Janis en het gezin Joplin te beantwoorden.

Familiebezoek aan San Francisco

Vijf kwartier praten we met haar. Over hun jeugd, over de liefdevolle maar vaak ook moeilijke relatie die Janis met haar ouders had. Over hoe Janis bijna de muziek aan de kant zette, om te kiezen voor een burgerlijk bestaan, terwijl ze trouwplannen maakte. Over hoe dat toch weer helemaal anders liep en ze definitief zangeres werd. Wat is het mooi om deze verhalen vanuit het gezin te horen. Zo blijkt dat de familie Joplin zich eigenlijk nauwelijks realiseerde hoe beroemd Janis aan het worden was. Eerst in de omgeving van San Francisco, maar later ook landelijk én wereldwijd. Met een grote glimlach vertelt Laura hoe ze samen met haar ouders en broertje Michael in de zomer van 1967 bij Janis in San Francisco op familiebezoek gaat. Langzaam begint het door te dringen dat Janis een beroemdheid is.

Openhartig

Kwetsbare verhalen zijn er ook, over hoe Janis worstelt: met vriendschappen, met relaties en met haar verslavingen. Laura is openhartig. Ze vertelt hoe de familie machteloos toekijkt hoe Janis haar weg in het leven probeert te vinden. Dat wordt ook bevestigd door haar broer Michael. Hij woont te ver weg om te bezoeken, maar wil ook met ons praten. Dus bellen we hem op een ander moment. Af en toe zeg ik tegen Wibo: “Knijp eens in m’n arm… gebeurt dit allemaal echt?” We kunnen nauwelijks bevatten dat we Janis zo dicht zijn genaderd.

Na ons afscheid van Laura en haar dochter, beginnen we aan het laatste deel van onze trip. Een lange autorit, op weg naar Hollywood. Daar staan Janis’ laatste voetstappen. We bereiden ons voor op het bezoek aan een paar plekken waar ze in de laatste weken van haar leven veel te vinden is. Magisch, maar natuurlijk óók heel indrukwekkend. We zetten ons schrap. Maar inmiddels hebben we Janis’ spoor nu al zo lang gevolgd…we moeten gewoon verder, op weg naar ‘de laatste dagen van Janis Joplin’.

Wil je weten hoe het avontuur van Anne en Wibo verder gaat?

Luister dan naar ‘De Laatste Dagen Van… Janis Joplin’:

Anne Hurenkamp werkte de afgelopen maanden met Wibo Dijksma aan de zesdelige podcast De Laatste Dagen Van… Janis Joplin. Daarvoor reisden ze samen door de Verenigde Staten, op zoek naar familieleden, vrienden en bandleden van de in 1970 overleden zangeres.